u88 Nhiều ý kiến đánh giá cao hồ sơ dự án Luật Hóa chất (sửa đổi)

Đăng ngày: 16 03, 2025

Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên giải trình, làm rõ về Luật Hóa chất

Luật Hóa chất : Xác định rõ loại hình dự án được hưởng hỗ trợ đầu tư đặc biệt

Luật Hóa chất đã bãi bỏ 9 nhóm thủ tục hành chính

Nhất trí với nhiều nội dung dự thảo Luật

Sau hơn 16 năm thi hành, Luật Hóa chất năm 2007 đã bộc lộ một số tồn tại, hạn chế. Do đó, việc sửa đổi Luật Hóa chất là cần thiết nhằm kịp thời thể chế hóa các đường lối, chủ trương mới của Đảng trong lĩnh vực hóa chất và khắc phục một số vướng mắc, bất cập của Luật hiện hành. Đồng thời, bảo đảm sự đồng bộ, thống nhất của hệ thống pháp luật, phù hợp với bối cảnh trong nước, quốc tế hiện nay và các cam kết quốc tế mà Việt Nam đã tham gia.

Tạo điều kiện cho ngành công nghiệp hóa chất phát triển mạnh mẽ. Ảnh minh họa

Mục đích, quan điểm xây dựng Luật Hóa chất để kịp thời thể chế hóa đầy đủ, toàn diện các chủ trương, chính sách của Đảng về phát triển

công nghiệp hóa chất.

Đồng thời, sửa đổi toàn diện, đồng bộ các quy định của Luật Hóa chất theo hướng vừa bảo đảm kế thừa các quy định “đã chín, đã rõ, được đa số đồng tình và đã được kiểm chứng qua thực tiễn”; bãi bỏ các quy định không còn phù hợp, gây vướng mắc, cản trở; bổ sung, phát triển các quy định mang tính nguyên tắc, nền tảng phù hợp với tình hình mới gắn với đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, cải cách thủ tục hành chính và tiếp thu có chọn lọc kinh nghiệm quốc tế.

Dự thảo Luật Hóa chất sau chỉnh lý đã giảm 39 Điều so với dự thảo Luật trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 8; giao Chính phủ quy định chi tiết 25 điều,

khoản về hồ sơ, trình tự, thủ tục hành chính nhằm bảo đảm thẩm quyền của Chính phủ và linh hoạt, kịp thời sửa đổi, bổ sung khi cần thiết.

Báo cáo tổng hợp ý kiến của các vị đại biểu Quốc hội thảo luận tại Tổ và Hội trường về dự án Luật Hóa chất của Tổng thư ký Quốc hội cho thấy, nhiều ý kiến đánh giá cao hồ sơ dự án Luật Hóa chất , nhất trí với nhiều nội dung được thể hiện trong Tờ trình của Chính phủ và Báo cáo thẩm tra của Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường.

Báo cáo thẩm tra đã thể hiện những quan điểm rõ ràng, thẳng thắn, đưa ra được nhiều vấn đề để Chính phủ tiếp tục nghiên cứu, hoàn thiện dự án Luật. Dự án Luật đã đáp ứng với yêu cầu của Điều 64 Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật.

Đáng chú ý,、Bộ Công Thương

cho biết, các ưu đãi đối với lĩnh vực công nghiệp hóa chất trọng điểm đã được Chính phủ thống nhất trình Quốc hội tại Tờ trình số 371/TTr-CP nhằm góp phần thể chế hóa chủ trương, đường lối của Đảng về thúc đẩy phát triển công nghiệp hóa chất, đồng thời tháo gỡ những khó khăn trong thu hút đầu tư sản xuất công nghiệp hoá chất hiện nay.

Tại Kỳ họp thứ 8, đa số ý kiến đại biểu Quốc hội đều tán thành cần có cơ chế, chính sách đủ mạnh để thúc đẩy phát triển lĩnh vực này. Ngoài ra, có ý kiến đại biểu Quốc hội cho rằng cần nghiên cứu thêm nguyên tắc về các ưu đãi, biện pháp hỗ trợ khác để thúc đẩy ngành công nghiệp hóa chất phát triển trong thời gian tới. Như vậy, các quy định về ưu đãi đối với lĩnh vực công nghiệp hóa chất trọng điểm là cần thiết, đã được Chính phủ thống nhất trình Quốc hội và được đa số đại biểu Quốc hội tán thành.

Khoản 2 Điều 20 của Luật Đầu tư quy định đối tượng áp dụng ưu đãi, hỗ trợ đầu tư đặc biệt, tuy nhiên trên thực tế, có rất ít dự án hóa chất thuộc đối tượng ưu đãi, hỗ trợ theo quy định này, đặc biệt đối với các nhà đầu tư trong nước.

Do đó, dự thảo Luật quy định dự án đầu tư thuộc lĩnh vực công nghiệp hóa chất trọng điểm phù hợp với chiến lược phát triển ngành công nghiệp hóa chất, có quy mô vốn đầu tư, tiến độ giải ngân theo quy định của Chính phủ được hưởng ưu đãi và hỗ trợ đầu tư đặc biệt theo quy định tại Luật Đầu tư và quy định của luật khác có liên quan .

Cơ quan chủ trì soạn thảo cho rằng, quy định nêu trên đã bảo đảm phù hợp với Luật Đầu tư và phù hợp với thực tiễn các dự án hóa chất, hỗ trợ công bằng cho các nhà đầu tư.

Đối với các quy định về ưu đãi thuế, khoản 3 Điều 20 Luật Đầu tư quy định: “Mức ưu đãi và thời hạn áp dụng ưu đãi đặc biệt thực hiện theo quy định của Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp và pháp luật về đất đai”, tuy nhiên danh mục các ngành, nghề ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp quy định tại khoản 2 Điều 12 dự thảo Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 8 không bao gồm lĩnh vực công nghiệp hóa chất trọng điểm.

Vì vậy, để bảo đảm hiệu lực trong thực tiễn triển khai và đồng bộ trong hệ thống pháp luật, cơ quan chủ trì soạn thảo kiến nghị: Bổ sung lĩnh vực công nghiệp hóa chất trọng điểm thuộc ngành, nghề ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp tại khoản 2 Điều 12 và được hưởng mức ưu đãi tương đương với các ngành công nghiệp nền tảng khác tại dự thảo Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp .

Tạo điều kiện cho ngành hóa chất phát triển mạnh mẽ

Góp ý về dự thảo Luật, bà Nguyễn Thị Mai - Phó Trưởng Ban Kỹ thuật, Tập đoàn Hóa chất Việt Nam - cho hay, trong quá trình xây dựng dự thảo Luật, chúng tôi thường xuyên đóng góp ý kiến và cũng nhận được sự quan tâm sâu sát của Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường, Bộ Công Thương... Cục Hóa chất đã có những buổi làm việc trực tiếp với tập đoàn, cũng như tạo cơ hội cho tập đoàn tham dự các hội nghị, hội thảo để đóng góp ý kiến.

Bà Nguyễn Thị Mai - Phó Trưởng Ban Kỹ thuật, Tập đoàn Hóa chất Việt Nam. Ảnh: Phạm Thắng

"Sau khi lấy ý kiến của các đơn vị thành viên, về cơ bản, chúng tôi thống nhất với dự thảo Luật Hóa chất và mong Luật sớm được ban hành cùng với việc sớm ban hành các thông tư, nghị định hướng dẫn để có khung pháp lý thống nhất cho các doanh nghiệp thực hiện"

- bà Mai nhấn mạnh.

Đặc biệt, là việc ban hành các chính sách ưu đãi cụ thể với lĩnh vực công nghiệp hóa chất trọng điểm, tạo điều kiện cho ngành hóa chất nước nhà phát triển mạnh mẽ, trong bối cảnh Chính phủ yêu cầu tăng trưởng hai con số trong giai đoạn 2026-2030.

"Trong giai đoạn 2026-2030, để tăng trưởng hai con số, Tập đoàn Hóa chất xây dựng định hướng phát triển hóa chất bán dẫn điện tử... Theo đó, chúng tôi mong muốn, Chính phủ sớm ban hành các chính sách ưu đãi cụ thể trong phát triển công nghiệp hóa chất"

- bà Mai nói, đồng thời đề nghị, trong quá trình thẩm định, xem xét các dự án đầu tư cần phải rút ngắn thời gian, để các dự án triển khai mới đúng thời cơ.

Bên cạnh đó, theo bà Nguyễn Thị Mai, hoá chất có điều kiện được kiểm tra, kiểm soát rất nghiêm ngặt để được cấp phép sản xuất. Hàng năm, cơ quan có thẩm quyền đều có chương trình giám sát gián tiếp và trực tiếp về hoạt động hóa chất tại các doanh nghiệp thông qua báo cáo định kỳ của doanh nghiệp và giám sát trực tiếp tại doanh nghiệp.

Cụ thể như sau: Doanh nghiệp phải báo cáo tình hình hoạt động hóa chất của năm trước gửi đến Cục Hóa chất và Sở Công Thương địa phương theo quy định; các cuộc thanh, kiểm tra, giám sát của cấp có thẩm quyền đối với doanh nghiệp về việc thực hiện và chấp hành quy định pháp luật trong hoạt động hóa chất theo quy định.

Trường hợp có thay đổi địa điểm cơ sở sản xuất, kinh doanh hóa chất; loại hình, quy mô, chủng loại hóa chất sản xuất, đơn vị phải làm đề nghị điều chỉnh Giấy chứng nhận theo quy định.

Mặt khác, theo quy định tại khoản 4 Điều 40 Luật Bảo vệ môi trường 2020 quy định về thời hạn của giấy phép môi trường như sau: Đối với dự án đầu tư nhóm 1 : Thời hạn của giấy phép môi trường là 7 năm; đối với trường hợp còn lại: Thời hạn của giấy phép môi trường là 10 năm.

Vì vậy, trên cơ sở nội dung đã nêu đề nghị Ban biên soạn xem xét, chỉnh sửa, bổ sung thời hạn của “Giấy chứng nhận đủ điều kiện sản xuất hóa chất có điều kiện là 10 năm kế từ ngày cấp”.

Bà Mai cũng đề nghị cơ quan soạn thảo xem xét, bổ sung để làm rõ quy định khoảng cách an toàn đối với địa điểm xây dựng công trình có hoạt động hóa chất của các dự án hóa chất mới và các dự án hóa chất đang hoạt động.

Dẫn chứng từ thực tiễn, bà Nguyễn Thị Mai phân tích, theo quá trình phát triển và đô thị hoá, xung quanh nhiều nhà máy, dân cư đã ở gần sát đến tường bao doanh nghiệp và hiện có trường hợp đã được cấp chính quyền cấp Giấy chứng nhận sử dụng đất để định cư .

Với quy định về khoảng cách an toàn như nêu tại Dự thảo 7 Luật Hóa chất nhiều nhà máy đang hoạt động có nguy cơ sẽ bị vi phạm khoảng cách an toàn.

Từ việc vi phạm do chủ thể khác gây ra, dưới sức ép của dư luận xã hội của dân cư có thể dây chuyển/nhà máy sản xuất hóa chất phải di dời trong khi việc xây dựng một dự án sản xuất hoá chất cần qua nhiều bước xem xét thẩm định của cơ quan chức năng, nguồn vốn đầu tư rất lớn và thời gian dài. Như vậy, sẽ gây thiệt hại cho doanh nghiệp, cho Nhà nước và xã hội.

Vì vậy, đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo xem xét, bổ sung quy định cụ thể về khoảng cách an toàn đối với dự án mới và dự án đang hoạt động để thuận lợi cho doanh nghiệp và địa phương khi triển khai thực hiện.

"Đối với dự án đang hoạt động được xây dựng trước khu dân cư cần có quy định cụ thể để chính quyền có chính sách di dời người dân đến vùng an toàn, trả lại hành lang an toàn cho nhà máy hóa chất sản xuất"

- bà Mai đề xuất.

Bà Đào Thị Thu Huyền, Phó Giám đốc Đối ngoại, Công ty TNHH Canon Việt Nam. Ảnh: Phạm Thắng

Về việc quản lý hóa chất, bà Đào Thị Thu Huyền - Phó Giám đốc Đối ngoại, Công ty TNHH Canon Việt Nam - cho rằng, hiện nay, tất các quy định chỉ yêu cầu phải kiểm soát hóa chất có điều kiện và hóa chất cần kiểm soát đặc biệt.

Đồng thời, các quốc gia trên thế giới cũng chỉ quản lý các hóa chất cần kiểm soát hoặc hóa chất cần kiểm soát đặc biệt, hóa chất độc hại. Việc phải kiểm soát cả các hóa chất không thuộc 2 loại hóa chất trên là không có căn cứ và không đúng với nguyên tắc, thông lệ quốc tế.

"Hiện nay, ở một số quốc gia, chỉ hóa chất nằm trong danh mục hóa chất cần kiểm soát và hóa chất cần kiểm soát đặc biệt thì khi nhập khẩu mới phải khai báo. Ngoài ra, các quy định của Việt Nam đã quy định rất chặt chẽ việc quản lý hóa chất theo từng công đoạn như vận chuyển, lưu trữ, sử dụng và xử lý"

- bà Huyền thông tin.

Vì vậy, nếu bắt buộc khai báo tất cả các hóa chất thì chỉ mang tính chất thủ tục. Do đó, không cần thiết phải khai báo tất cả các hóa chất vì gây mất thời gian và lãng phí nhân lực.

Tại hội thảo góp ý đối với dự thảo Luật Hóa chất diễn ra mới đây, ông Nguyễn Văn An, đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách tại Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường ghi nhận và đánh giá cao những ý kiến đóng góp của các đại biểu về các nội dung liên quan đến dự thảo Luật Hóa chất . Về cơ bản, các đại biểu đánh giá cao về dự thảo mới nhất của Luật.

Nhiều nội dung sẽ được Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường và Bộ Công Thương phối hợp với các cơ quan khác để rà soát, đề xuất những nội dung liên quan trong dự thảo Luật. Đối với những vướng mắc liên quan đến nghị định, thông tư, đề nghị Cục Hóa chất tổng hợp, báo cáo lãnh đạo Bộ Công Thương xử lý theo thẩm quyền hoặc trình Chính phủ sửa đổi, bổ sung hoặc đề nghị các bộ khác sửa đổi các văn bản liên quan để bảo đảm hiệu quả của các quy định trong pháp luật về hóa chất.

Nhiều ý kiến thống nhất về sự cần thiết ban hành Luật Hóa chất với các lý do đã nêu trong Tờ trình của Chính phủ nhằm thể chế hóa đường lối, chủ trương của Đảng; khắc phục những hạn chế, bất cập của Luật Hóa chất hiện hành, bảo đảm sự thống nhất, đồng bộ trong hệ thống pháp luật, cũng như đáp ứng nhu cầu hội nhập sâu rộng của đất nước.