u88 Vẻ đẹp nghệ thuật trong khoa học Đà Nẵng Online

Đăng ngày: 09 03, 2025

Online Games u88

Đà Nẵng cuối tuần

.、Vẻ đẹp nghệ thuật trong khoa học

Thứ Bảy, 08/03/2025, 15:56 [GMT+7]

Chia sẽ、Facebook、Linkhay、Google Bookmarks

Twitter、Gửi tin qua Email

In bài viết này

.、.、.、Trong một thế giới ngày càng chuyên môn hóa, câu chuyện về “người đàn ông bông tuyết” Wilson Bentley nhắc nhở chúng ta về sức mạnh khi nghệ thuật và khoa học gặp gỡ - và cách người đàn ông khiêm tốn đã thay đổi cách nhìn của con người về những điều nhỏ bé nhất trong tự nhiên.

Các hình chụp tinh thể tuyết của Bentley. Ảnh: Tư liệu

Khi bông tuyết đầu tiên tan chảy dưới kính hiển vi của anh thanh niên 20 tuổi Wilson Bentley vào một ngày đông năm 1885, ít ai ngờ rằng nỗi tiếc nuối trước vẻ đẹp phù du đó sẽ thúc đẩy anh nông dân này tạo ra hàng nghìn bức ảnh tinh tế. Suốt 46 mùa đông tiếp theo, "Người đàn ông bông tuyết" đã chứng minh rằng đôi khi, chính cái nhìn nghệ thuật mới mở ra những chân trời khoa học mới.

Khi nghệ thuật và khoa học hòa quyện

Wilson Bentley sinh năm 1865 và lớn lên tại một trang trại ở Jericho, bang Vermont - nơi có lượng tuyết hằng năm lên tới khoảng 120 inch. Trong khi cha và anh trai dành thời gian chăm sóc trang trại, Bentley say mê nghiên cứu thiên nhiên. Mọi thứ bắt đầu với một món quà giá trị - chiếc kính hiển vi từ mẹ, một cựu giáo viên, vào sinh nhật tuổi 15.

"Tôi nghiên cứu những giọt nước, những mảnh đá nhỏ, một chiếc lông rơi từ cánh chim, một cánh hoa được tạo thành từ những đường gân tinh tế", tờ New Yorker trích dẫn những dòng Bentley sau này viết. "Nhưng luôn luôn, ngay từ đầu, chính những bông tuyết đã thu hút tôi nhất". Dưới kính hiển vi, ông phát hiện ra mỗi bông tuyết có hình học riêng, tinh xảo và chóng tan biến.

Ban đầu, ông vẽ lại những gì quan sát được, nhưng nhanh chóng nhận ra tay nghề không đủ để tái hiện độ tinh xảo của chúng. Sau hai năm thuyết phục, cha mẹ ông đã dùng một phần thừa kế để mua máy ảnh vào sinh nhật thứ 17 cho ông.

Tuy nhiên, ống kính máy ảnh tiêu chuẩn không thể lấy nét đủ tới mức ông cần. Ông đã nghĩ ra giải pháp sáng tạo bằng cách gắn kính hiển vi vào phần ống kéo của máy ảnh. Thiết bị hoàn chỉnh dài đến mức ông không thể vừa với tới núm lấy nét của kính hiển vi vừa nhìn qua máy ảnh, nên đã chế tạo một cơ chế lấy nét phụ trợ từ gỗ và dây.

Đến mùa đông năm 1885, sau ba năm thử nghiệm, Wilson Bentley đã hoàn thiện kỹ thuật của mình. Khi có bão tuyết, ông ra ngoài với một tấm đá đen bắt bông tuyết khi rơi, sau đó kiểm tra chúng bằng kính lúp cầm tay. Nếu họa tiết không đủ phức tạp, ông quét chúng đi, làm sạch tấm đá. Khi tìm được mẫu vật ưng ý, ông vào nhà kho nơi đặt máy ảnh gần cửa sổ. Dùng mảnh gỗ nhọn, ông chuyển tinh thể bắt được lên tấm kính hiển vi và ép chúng lên kính bằng chiếc lông vũ. Sau đó là cuộc đua với thời gian để lấy nét và phơi sáng - có thể kéo dài đến hai phút - trước khi bông tuyết tan chảy.

Bentley sau này nhớ lại ngày phát triển âm bản thành công đầu tiên là "khoảnh khắc vĩ đại nhất trong cuộc đời” ông. Điều đáng kinh ngạc là những nỗ lực ban đầu của ông không hướng đến mục tiêu khoa học rõ ràng, mà đơn thuần xuất phát từ khao khát thẩm mỹ - mong muốn chia sẻ vẻ đẹp ông nhìn thấy với thế giới.

Phá vỡ rào cản

Năm 1931, Bentley xuất bản cuốn sách "Snow Crystals" với sự giúp đỡ của William Jackson Humphreys, nhà vật lý và nhà nghiên cứu khí quyển thuộc Cục Thời tiết Mỹ. Cuốn sách bao gồm 2.500 ảnh được chọn lọc từ bộ sưu tập, cùng với 100 ảnh về sự hình thành sương giá và sương, theo Publicdomainreview. Chỉ vài tuần sau khi xuất bản tác phẩm quan trọng nhất đời mình, Bentley đã bị kẹt trong một cơn bão tuyết khi trở về từ Burlington. Mùa đông năm ấy, ông đã chọn đi bộ sáu dặm về trang trại gia đình. Ông qua đời vì viêm phổi chưa đầy ba tuần sau đó, vào ngày 23-12-1931, ở tuổi 66.

Năm 1898, Bentley mang những bức ảnh của mình đến Đại học Vermont. Tại đó ông gặp ông George Perkins, trưởng khoa khoa học tự nhiên của trường, và người này đã rất ấn tượng với những tấm ảnh đó. Về sau, họ công bố bài báo chung Nghiên cứu về các tinh thể tuyết trên tạp chí Popular Science Monthly, giới thiệu công trình của Bentley đến công chúng.

Trong những thập kỷ tiếp theo, Bentley không chỉ trở thành tác giả của các bài báo và là diễn giả được yêu thích, mà còn tạo dựng tiếng tăm trong giới nghệ thuật và thương mại. Các bức ảnh tuyệt đẹp của ông thu hút nhiều khách hàng cao cấp, nổi bật nhất là hãng trang sức danh tiếng Tiffany & Co. đã mua một bộ sưu tập ảnh bông tuyết của ông để làm nguồn cảm hứng cho các thiết kế trang sức tinh xảo.

Hơn một thế kỷ trước khi khái niệm "liên ngành" trở nên phổ biến, Bentley đã kết hợp nghệ thuật và khoa học theo cách độc đáo. Ông phát triển phương pháp xử lý riêng để nâng cao vẻ đẹp và độ tương phản của các bức ảnh.

Từ những quan sát nghệ thuật, Bentley đi đến phát hiện khoa học sâu sắc đánh dấu nền văn hóa hiện đại. Trong báo cáo năm 1925, ông viết câu nổi tiếng: "Mọi tinh thể đều là một kiệt tác thiết kế và không có thiết kế nào từng được lặp lại. Khi một bông tuyết tan chảy, thiết kế đó mãi mãi biến mất". Cũng từ đây, khái niệm "không có hai bông tuyết nào giống nhau" ra đời và trở thành một trong những khái niệm khoa học phổ biến nhất trong văn hóa đại chúng.

Bentley không chỉ ghi lại vẻ đẹp của tuyết mà còn nghiên cứu về mưa. Theo trang Publicdomainreview, từ năm 1898 đến 1904, ông phát triển phương pháp đơn giản nhưng hiệu quả để thu thập giọt mưa: một chảo bột mì nông. Từ công trình này, ông đưa ra những hiểu biết sớm về kích thước và phân bố giọt mưa trong các cơn bão. Tuy nhiên, ông đã đi trước thời đại quá nhanh đến nỗi các nhà khoa học đương thời không đánh giá cao ông. Phải 40 năm sau, công trình về giọt mưa của ông mới được tái khám phá và xác nhận.